Τιμές κρεατινίνης
Τι είναι όμως η κρεατινίνη;
Η κρεατινίνη είναι ένα προϊόν αποβλήτων που παράγεται καθημερινά από τους μύες και αποβάλλεται από τον οργανισμό μέσω των νεφρών. Η καθημερινή απομάκρυνσή της από το σώμα είναι μια φυσιολογική λειτουργία που προϋποθέτει την καλή λειτουργία των νεφρών. Σε περίπτωση όμως που οι νεφροί έχουν εμφανίσει κάποια βλάβη (π.χ. νεφρική ανεπάρκεια), οι τιμές της κρεατινίνη στο αίμα αυξάνουν.
Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τα επίπεδα κρεατινίνης;
Υπάρχουν διαφορετικοί παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο τα επίπεδα κρεατινίνης. Οι σημαντικότεροι είναι οι ακόλουθοι:
- Λειτουργία των νεφρών: Όπως προαναφέρθηκε, όταν εμφανίζεται κάποιο πρόβλημα στη λειτουργία των νεφρών τότε αυξάνουν τα επίπεδα κρεατινίνης.
- Μυϊκή μάζα: Τα άτομα που έχουν μεγαλύτερη μυϊκή μάζα συνήθως έχουν υψηλότερα επίπεδα κρεατινίνης, διότι παράγουν περισσότερη κρεατινίνη.
- Προχωρημένη ηλικία: Τα επίπεδα κρεατινίνης έχουν την τάση να μειώνονται όσο το άτομο μεγαλώνει, λόγω της απώλειας μεγάλου μέρους της μυϊκής μάζας.
- Φύλο: Οι άνδρες έχουν σε γενικές γραμμές υψηλότερα επίπεδα κρεατινίνης συγκριτικά με τις γυναίκες.
- Διατροφή: Η αυξημένη κατανάλωση πρωτεΐνης οδηγεί σε αύξηση των επιπέδων κρεατινίνης, δεδομένου ότι το σώμα διασπά την πρωτεΐνη σε κρεατινίνη.
- Φάρμακα: Η λήψη ορισμένων φαρμάκων π.χ. αντιβιοτικών, είναι δυνατόν να αυξήσει τα επίπεδα κρεατινίνης.
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές κρεατινίνης;
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τιμές κρεατινίνης μπορεί να ποικίλλουν από άτομο σε άτομο και από εργαστήριο σε εργαστήριο. Παρόλα αυτά, τα σταθερά υψηλά επίπεδα κρεατινίνης μπορεί να υποδεικνύουν κάποιο πρόβλημα στα νεφρά. Για το λόγο οποιαδήποτε μεταβολή στα επίπεδα της κρεατινίνης θα πρέπει να αξιολογείται από έναν νεφρολόγο.
Σε γενικές γραμμές, οι φυσιολογικές τιμές κρεατινίνης είναι οι ακόλουθες:
Άνδρες: 0,60 – 1,20mg/dL (χιλιοστόγραμμα ανά δεκατόλιτρο)
Γυναίκες: 0,50 – 1,10mg/dL
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι ως μεμονωμένο στοιχείο η τιμή κρεατινίνης δεν παρέχει απαραίτητα αρκετές πληροφορίες για τον προσδιορισμό της συνολικής λειτουργίας των νεφρών και την επιβεβαίωση κάποιας πάθησης των νεφρών. Για το λόγο αυτό, οι επαγγελματίες της υγείας χρησιμοποιούν πρόσθετες εξετάσεις για να λάβουν μια πιο ακριβή εκτίμηση της λειτουργίας των νεφρών. Μια πολύ σημαντική παράμετρος είναι ο προσδιορισμός του ρυθμού σπειραματικής διήθησης (GFR).
Τιμές κρεατινίνης και GFR
Ο ρυθμός σπειραματικής διήθησης γνωστοποιεί σε ποιο βαθμό διηθούν οι νεφροί τα απόβλητα προϊόντα από το αίμα και συμβάλλει στον εντοπισμό οποιασδήποτε βλάβης στους νεφρούς.
Για να υπολογιστεί ο GFR προσμετρώνται το επίπεδο κρεατινίνης στο αίμα, η ηλικία, το φύλο και η φυλή του ατόμου. Μια υψηλότερη τιμή GFR υποδηλώνει καλύτερη νεφρική λειτουργία, ενώ μια χαμηλότερη τιμή GFR συνδέεται με μειωμένη νεφρική λειτουργία.
Τιμές κρεατινίνης και Αιμοκάθαρση
Όπως προαναφέρθηκε, τα υψηλά επίπεδα κρεατινίνης αποτελούν σε πολλές περιπτώσεις ένδειξη μειωμένης νεφρικής λειτουργίας. Για το λόγο αυτό, τα άτομα με πολύ υψηλά επίπεδα κρεατινίνης μπορεί να χρειαστούν αιμοκάθαρση για να απομακρύνουν τα απόβλητα από το αίμα τους.
Η απόφαση για την έναρξη της αιμοκάθαρσης βασίζεται στις εξατομικευμένες ανάγκες κάθε ασθενή. Κατά κύριο λόγο, οι παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην απόφαση αυτή είναι τα επίπεδα κρεατινίνης, ο GFR, τα συμπτώματα και η συνολική κατάσταση της υγείας του ατόμου. Σε γενικές γραμμές, τα άτομα με GFR μικρότερο από 15 ml/min/1,73 m² βρίσκονται στο τελικό στάδιο χρόνιας νεφρικής νόσου και θα χρειαστούν κάποιου είδους υποκατάσταση της νεφρικής τους λειτουργίας όπως π.χ. αιμοκάθαρση.
