Νεφροπάθεια και καρκίνος
Υπάρχει σχέση μεταξύ Χρόνιας Νεφροπάθειας και καρκίνου;
Ναι. Η ΧΝΝ συνδέεται με τις νεοπλασίες με διάφορους τρόπους. Ο καρκίνος μπορεί να δημιουργήσει ΧΝΝ με άμεσους ή έμμεσους τρόπους αλλα και η ΧΝΝ πιθανά είναι ένας παράγοντας κινδύνου για εμφάνιση νεοπλασιών. Η ΧΝΝ είναι μια πάθηση που μπορεί να επιπλέξει την νεοπλασματική νόσο αλλα και την θεραπεία της. Τέλος, η προϋπάρχουσα ΧΝΝ είναι αρκετά συχνή σε ογκολογικούς ασθενείς.
Ακόμα η προϋπάρχουσα ΧΝΝ σε ένα ασθενή με νεοπλασία επηρεάζει τη χρήση των αντικαρκινικών φαρμάκων αλλά και το προφίλ ασφάλειας τους. Επιπρόσθετα, πολλές φορές η ΧΝΝ περιορίζει τη χρήση κάποιων φαρμάκων αλλά και δυσχεραίνει την χρήση των σκιαγραφικών για αξονικές ή μαγνητικές τομογραφίες.
Ποσό στενή είναι η σχέση αυτή ;
Λίγο πάνω από τους μισούς ασθενείς με κάποια ενεργή νεοπλασματικη νόσο ,παρουσιάζουν μειωμένο ρυθμό σπειραματικής διήθησης, δλδ χρόνια νεφρική ανεπάρκεια. Επιπλέον, η ΧΝΝ ( μέτριο – σοβαρό στάδιο) συνυπάρχει με νεοπλασματική νόσο σε μεγαλύτερο ποσοστό από ότι σε σχέση με ασθενεις χωρίς νεοπλασματική νόσο.
Ποιες είναι οι πιθανές αιτίες που συνδέουν την ΧΝΝ με τον καρκίνο ;
Οι πιθανές αιτίες που «συνδέουν» την Χρόνια Νεφρική Νόσο με την νεοπλασματική νόσο είναι:
- Αντινεοπλασματικά φάρμακα
- Παυσίπονα
- Ακτινοθεραπείες
- Συχνή χρήση σκιαγραφικών
- Παρανεοπλασματικα σύνδρομα
- Νεφρεκτομη (εξαιτίας νεοπλασματικη εστία ή άλλη αιτία πχ απόφραξη)
- Απόφραξη από νεοπλασματικη μάζα
Υπάρχει σχέση της νεφρικής ανεπάρκειας με τα αντινεοπλασματικά φάρμακα ;
Αρκετές φορές, ειδικά στο παρελθόν, αυτά τα φάρμακα συνδέονται με εμφάνιση οξείας νεφρικής βλάβης ή και χρόνιας νεφρικής νόσου.
Αυτά μπορουν να επηρεάσουν την νεφρική λειτουργία με τέσσερις τρόπους κυρίως:
- μια άμεση βλάβη προς τους νεφρούς
- έμμεσα σαν αποτέλεσμα παρενεργειών (αφυδάτωση, ηλεκτρολυτικές διαταραχές)
- εξαιτίας της σοβαρής λοίμωξης που μπορεί να προκαλέσουν και
- εξαιτίας της απότομης αύξησης του ουρικού οξέος που συχνά κάποια κυτταροστατικά δημιουργούν.
Υπάρχουν παράγοντες κινδύνου που να αυξάνουν τον σχετικό κίνδυνο για νεφρική βλάβη σε κάποιον που είναι σε αγωγή με αντινεοπλασματικα φάρμακα;
Είναι οι ίδιοι κλασσικοί παράγοντες κινδύνου για νεφρική βλάβη:
- προϋπάρχουσα νεφρική ανεπάρκεια
- σακχαρώδης διαβήτης
- καρδιακή ανεπάρκεια
- υπέρταση
- χρήση άλλων νεφροτοξικών φαρμάκων.
Δλδ υπάρχει τόσο μεγάλος κίνδυνος για νεφρική βλάβη σε κάποιον που παίρνει θεραπεία για τον καρκίνο του;
Ευτυχώς τα πράγματα έχουν εξελιχτεί. Υπάρχουν φάρμακα πολύ πιο στοχευμενα στην θεραπεία του καρκίνου με όλο και λιγότερες παρενέργειες. Οι ογκολόγοι είναι πολύ πιο εξοικειωμένοι με ασθενείς που έχουν και νεφρική νόσο.
Έχει αναπτυχτεί με τα χρόνια ένας άτυπος κλάδος, αυτός της «ογκονεφρολογίας» καταδεικνύοντας την τεράστια σημασία που δίνει η επιστημονική κοινότητα στην διατήρηση της νεφρικής λειτουργίας.
Υπάρχουν νέα φάρμακα πιο εξελιγμένα, με γνωστά δασολογικά σχήματα και γνωστό τρόπο προσαρμογής της δόσης τους ανάλογα με την νεφρική λειτουργία, έχουν αναπτυχτεί πρωτόκολλα «προετοιμασίας» του ασθενούς με ΧΝΝ με σκοπό την ελαχιστοποίηση των πιθανών παρενεργειών από τέτοια φάρμακα, την έγκαιρη αναγνώριση των πιθανών επιπλοκών και φυσικά την άμεση αντιμετώπιση τους.
Αυτό το πολύπλοκο δίχτυ προστασίας, σκοπό έχει (και τα καταφέρνει) να προσφέρει στον ασθενή την καλύτερη θεραπεία για το πρόβλημα του με ελαχιστοποίηση των πιθανοτήτων για εμφάνιση ή επιδείνωση της νεφρικής του ανεπάρκειας.
Οι ασθενεις που πάσχουν από νεοπλασίες, είναι ασθενεις με πολυδιάστατα προβλήματα. Η θεραπεία της βασικής νοσου πρέπει να γίνει σεβόμενη τα υπόλοιπα προβλήματα του ασθενούς.
Αυτό ακριβώς γίνεται πια, μετά την μεγαλύτερη επίγνωση και εξοικείωση των γιατρών στα προβλήματα που προκύπτουν από την συνύπαρξη νεοπλασίας και ΧΝΝ προς όφελος των ασθενών.
Βιβλιογραφία
1: Torres da Costa E Silva V, Costalonga EC, Coelho FO, Caires RA, Burdmann EA.
Assessment of Kidney Function in Patients With Cancer. Adv Chronic Kidney Dis.
2018 Jan;25(1):49-56. doi: 10.1053/j.ackd.2017.10.010. Review.
2: Horie S, Oya M, Nangaku M, Yasuda Y, Komatsu Y, Yanagita M, Kitagawa Y, Kuwano H, Nishiyama H, Ishioka C, Takaishi H, Shimodaira H, Mogi A, Ando Y, Matsumoto K, Kadowaki D, Muto S. Guidelines for treatment of renal injury during cancer chemotherapy 2016. Clin Exp Nephrol. 2018 Feb;22(1):210-244. doi: 10.1007/s10157-017-1448-z. Review.
3: Hu SL, Chang A, Perazella MA, Okusa MD, Jaimes EA, Weiss RH; American Society
of Nephrology Onco-Nephrology Forum. The Nephrologist's Tumor: Basic Biology and Management of Renal Cell Carcinoma. J Am Soc Nephrol. 2016 Aug;27(8):2227-37. doi: 10.1681/ASN.2015121335. Epub 2016 Mar 9. Review. PubMed PMID: 26961346;
4: Hassan Izzedine, Mark A. Perazella; Onco-nephrology: an appraisal of the cancer and chronic kidney disease links, Nephrology Dialysis Transplantation, Volume 30, Issue 12, 1 December 2015, Pages 1979–1988
5: U.S. Renal Data System. USRDS 2003 Annual Data Report: Atlas of End-Stage Renal Disease in the United States, National Institutes of Health, National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases, Bethesda, 2003
6: Kapoor M, Chan GZ: Malignancy and renal disease. Crit Care Clin 17: 571–598, viii, 2001
7: da Silva J, Mesler D. Acute renal failure as a result of malignancy. In: Acute Renal Failure: A Companion to Brenner and Rector’s The Kidney, edited by Molitoris B, Finn W, Indianapolis, Harcourt, 2001, pp 312–321