Peritoneale dialyse
Peritoneale dialyse is een van de technieken die worden gebruikt voor de vervanging van de nierfunctie in het eindstadium nierfalen (ESRD). Andere technieken zijn dialyse en transplantatie.
Alle drie methodes zijn doeltreffend, maar de keuze van een geschikte techniek is afhankelijk van een aantal factoren die betrekking hebben op de patiënt en de beschikbaarheid van technische, mensen en materiële middelen.
Alle drie methoden gebruiken een bepaald soort filter voor de zuivering van het bloed. Bij dialyse is de filter volledig kunstmatig. Bij transplantatie is het 100% natuurlijk (getransplanteerde nier) en bij peritoneale dialyse is de filter natuurlijk maar op een andere locatie.
Peritoneale dialyse gebruikt het buikvlies van de patiënt als filter
Het buikvlies is de biologische membraan dat de interne buikwand dekt, vouwt en de inwendige organen compleet bedekt. Dit creëert een ruimte, de buikholte, die eruit ziet en zich gedraagt als een enigszins opgeblazen ballon die we in onze handen houden.
De techniek bestaat uit het inbrengen van een elektrolytoplossing in de buikholte met een zodanige inhoud en samenstelling dat het lichaam van de nodige stoffen wordt voorzien en overtollige inhoud en water door het buikvlies kan afscheiden. Wanneer de behandeling voorbij is en de uitwisseling van schadelijke stoffen en overtollige vloeistof compleet is, wordt de vloeistof verwijderd en vervangen door nieuwe vloeistof.
Toegang tot het buikvlies gaat via een peritoneale katheter. Dit is een speciale stent bestaande uit biocompatibele materialen met een specifieke morfologie. De stent wordt chirurgisch geïmplanteerd of via een punctie of een laparoscoop ingebracht in de buikholte.
Vloeistof wordt handmatig of via geautomatiseerde apparatuur toegediend. De handmatige methode gebruikt dialysaatzakken die de patiënt zelf hanteert. Normaal gesproken wordt de vloeistof vier keer per 24 uur toegediend en afgevoerd via het buikvlies. De geautomatiseerde methode gebruikt een machine die is geprogrammeerd met de toedienings- en afvoercycli van de vloeistof zodat ‘s nachts 4 tot 6 uitwisselingen kunnen plaatsvinden terwijl de patiënt slaapt.
Dit proces vereist natuurlijk
Uitdrukkelijke mobilisatie van de patiënt evenals van de mensen om hem heen en de wens zelf dit proces te beheren. De patiënt moet een gedegen opleiding op de peritoneale dialyse-afdeling van het ziekenhuis volgen. Een patiënt die echt up-to-date wil blijven en zelf zijn situatie wil beheren, krijgt uitgebreide instructies en kan vrijwel elk probleem dat zich voordoet zelf oplossen.
De patiënt kan ten alle tijde (24 uur per dag) contact opnemen met de dialyse-afdeling voor advies of een andere behoefte en kan opgenomen worden indien een probleem zich voordoet dat hij niet zelf kan oplossen. Strikte naleving van de instructies verstrekt het personeel van de afdeling en grote zorgvuldigheid door de patiënt zelf tijdens de behandeling, kunnen deze manier van behandeling op lange termijn mogelijk maken.
Mettertijd echter, verhardt het buikvlies en wordt het behandelresultaat minder. Een verandering in behandelingsschema is dan noodzakelijk.
Voordelen van deze methode zijn
- Actieve deelname van de patiënt in behandeling,
- Meer vrijheid met betrekking tot vochtinname,
- Preventie van periodes met lage bloeddruk waardoor de resterende nierfunctie lang behouden wordt.
- Langer behoud van de diurese, met name als de methode, chronologisch gezien, de eerste optie voor niervervanging is.
- Deze methode garandeert de autonomie van de patiënt als hij wil reizen naar gebieden waar er geen dialyse-afdelingen zijn of naar ontoegankelijke en afgelegen gebieden waar de geplande dialysemethoden niet kunnen worden uitgevoerdsupported.
- Gebruik van deze methode bij patiënten zonder vaattoegang opties.
Het nadeel van deze methode
Is dat met de tijd het buikvlies verhardt door de zware belasting die op dit lichaamsdeel gelegd wordt en dus minder goed gaat presteren. Als gevolg van onvoldoende dialyse, moet de patiënt van behandelingsmethode veranderen. Deze methode is ook niet aan te raden voor patiënten met slecht zicht of mobiliteitsproblemen, met name in de handen.
De beperkte beschikbaarheid van deze methode kan ook een obstakel vormen.