Νεφρίτιδα και αυτοάνοσα: ρευματοειδής αρθρίτιδα
Τι είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα;
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μία χρόνια, συμμετρική, πολυαρθρική αλλά και συστηματική φλεγμονώδης νόσος που προσβάλλει κυρίως τις μικρές αρθρώσεις, ιδιαίτερα των χεριών. Πρόκειται για μια αυτοάνοση νόσο, κατά την οποία τα ανοσοκύτταρα του οργανισμού επιτίθενται και καταστρέφουν τους υγιείς ιστούς του ίδιου του οργανισμού.
Αν μείνει αθεράπευτη, η φλεγμονή μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμες βλάβες στις προσβαλλόμενες αρθρώσεις. Για το λόγο αυτό, αποτελεί υψίστης σημασία η έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση και αντιμετώπισή της.
Μπορεί η ρευματοειδής αρθρίτιδα να επηρεάσει τους νεφρούς μου;
Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι ένας ασθενής με ρευματοειδή αρθρίτιδα, έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσει κάποια μορφή νεφρικής νόσου. Για την ακρίβεια, περίπου ένας στους τέσσερις εμφανίζουν έκπτωση νεφρικής λειτουργίας μακροπρόθεσμα.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν την πιθανότητα ένας ασθενής με ρευματοειδή αρθρίτιδα να εμφανίσει και νεφρική νόσο;
Οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση νεφρικής νόσου σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα, είναι οι παρακάτω:
- Πιο έντονη φλεγμονή εντός ενός έτους από τη διάγνωση της νόσου
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Παχυσαρκία
- Υψηλή χοληστερόλη
- Δίαιτα πλούσια σε αλάτι
- Χρόνια χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών
Με ποιους τρόπους η ρευματοειδής αρθρίτιδα επηρεάζει τους νεφρούς μου;
Οι κυριότεροι τρόποι μέσω των οποίων τα νεφρά επηρεάζονται από τη νόσο είναι:
- Ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για αυτήν (αυτό αφορά κυρίως παλαιότερα φάρμακα)
- Η δευτεροπαθής αμυλοείδωση
- Η εμφάνιση στο νεφρό κάποιων σπειραματονεφριτίδων
Τι είναι η δευτεροπαθής αμυλοείδωση;
Η δευτεροπαθής αμυλοείδωση εμφανίζεται σε συνδυασμό με τις χρόνιες μολύνσεις ή τις φλεγμονώδεις παθήσεις (όπως είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα). Σχετίζεται περισσότερο με ρευματοειδή αρθρίτιδα που δεν έχει λάβει θεραπεία ή που έχει υποθεραπευτεί για χρόνια. Χάρη στις νεότερες θεραπείες η εμφάνισή της έχει μειωθεί σε σημαντικό βαθμό. Η θεραπεία της δευτεροπαθούς αμυλοείδωσης, είναι ουσιαστικά η θεραπεία της νόσου που τη δημιούργησε (ρευματοειδής αρθρίτιδα).
Ποιες σπειραματονεφρίτιδες εμπλέκονται στη νεφρική βλάβη από ρευματοειδή αρθρίτιδα;
- Μεσαγγειοϋπερπλαστική σπειραματονεφρίτιδα
- Αγγειίτιδα ρευματική (φλεγμονή των αγγείων)
- Μεμβρανώδης σπειραματονεφρίτιδα
- Διάχυτη υπερπλαστική σπειραματονεφρίτιδα
Γίνεται λοιπόν κατανοητό, ότι η ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί να εμπλακεί στη δημιουργία συγκεκριμένων βλαβών στο νεφρό (σπειραματονεφριτιδες) των οποίων η διάγνωση, εφόσον υπάρχει η υποψία για νεφρική συμμετοχή, απαιτεί τη διενέργεια βιοψίας νεφρού. Σε αυτήν την περίπτωση ο θεράπων νεφρολόγος θα σας εξηγήσει ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για τη δική σας περίπτωση.
Τι μπορώ να κάνω για να προστατέψω τους νεφρούς μου από τη ρευματοειδή αρθρίτιδα;
- Το πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει είναι να διαγνωστεί έγκαιρα η νόσος και να χορηγηθεί η κατάλληλη θεραπεία. Στόχος των παραπάνω ενεργειών είναι να ελεγχτεί όσο γίνεται γρηγορότερα η φλεγμονή.
- Αποφυγή -όσο είναι εφικτό- της χρήσης μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων. Τα τελευταία έτη κυκλοφορούν νεότερα και περισσότερο ασφαλή φάρμακα.
- Καθημερινή σωματική άσκηση για να διατηρείτε το νεφρό αλλά και τα υπόλοιπα όργανά σας σε καλή κατάσταση και λειτουργία (30 λεπτά περπάτημα είναι αρκετά).
- Υιοθέτηση μιας δίαιτας η οποία είναι πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, ενώ ταυτοχρόνως είναι φτωχή σε λίπη και αλάτι.
- Τακτικός έλεγχος επιπέδων χοληστερίνης και γρήγορη αντιμετώπιση της υπερλιπιδαιμίας.
- Τακτικός έλεγχος της νεφρικής λειτουργίας.
Βιβλιογραφία
1: Hallowell RW, Horton MR. Interstitial lung disease in patients with rheumatoidarthritis: spontaneous and drug induced. Drugs. 2014 Mar;74(4):443-50. doi:10.1007/s40265-014-0190-z. Review. PubMed PMID: 24570384.
2: Prete M, Racanelli V, Digiglio L, Vacca A, Dammacco F, Perosa F.
Extra-articular manifestations of rheumatoid arthritis: An update. Autoimmun Rev. 2011 Dec;11(2):123-31. doi: 10.1016/j.autrev.2011.09.001. Epub 2011 Sep 10.Review. PubMed PMID: 21939785.
3: Icardi A, Araghi P, Ciabattoni M, Romano U, Lazzarini P, Bianchi G. [Kidney involvement in rheumatoid arthritis]. Reumatismo. 2003;55(2):76-85. Review. Italian. PubMed PMID: 12874640.
4: Schiff MH, Whelton A. Renal toxicity associated with disease-modifying antirheumatic drugs used for the treatment of rheumatoid arthritis. Semin Arthritis Rheum. 2000 Dec;30(3):196-208. Review. PubMed PMID: 11124283.
5: Boers M. Renal disorders in rheumatoid arthritis. Semin Arthritis Rheum. 1990 Aug;20(1):57-68. Review. PubMed PMID: 2218554.
6: Barba L, Pawlowski I, Brentjens JR, Andres GA. Diagnostic immunopathology of the kidney biopsy in rheumatic diseases. Hum Pathol. 1983 Apr;14(4):290-304.Review. PubMed PMID: 6219934.
7: Husby G. Amyloidosis in rheumatoid arthritis. Ann Clin Res. 1975 Jun;7(3):154-67. Review. PubMed PMID: 1103711.