Καλώς ήλθατε στο Blog μας

Εγκυμοσύνη και προεκλαμψία: Τι πρέπει να γνωρίζετε;

Η προεκλαμψία είναι μια επιπλοκή της κύησης που χαρακτηρίζεται από ΝΕΟ εμφανιζόμενη υπέρταση και πρωτεινουρία (πρωτεΐνη – λεύκωμα στα ούρα) σε μια κύηση πάνω από την 20η εβδομάδα.

Πόσο συχνή είναι;
Εμφανίζεται στο 6-8% των γεννήσεων.

Τι δημιουργεί την προεκλαμψία;
Κεντρικό ρόλο παίζει η κακή αιμάτωση του πλακούντα από «ελαττωματική» δημιουργία των αγγείων του πλακούντα πάνω στην μήτρα. Αυτό προκαλεί μια αλυσίδα γεγονότων που σαν τελική έκφραση είναι η προεκλαμψία.

Πως γίνεται η διάγνωση;
Για να γίνει η διάγνωση της προεκλαμψίας, η συστολική πίεση πρέπει να είναι  ≥140 mmHg  ή/και η διαστολική  ≥90 mmHg  μαζί με πρωτεινουρία (λευκωματουρία) > 300 mg/24H μετά την 20η εβδομάδα. Οι μετρήσεις της πίεσης να απέχουν 4-6 ώρες μεταξύ τους.

Πότε εμφανίζεται η προεκλαμψία;
Στο 99% των περιπτώσεων η προεκλαμψία εμφανίζεται μετά το 1ο μισό της κύησης. Στις περισσότερες γυναίκες τα ευρήματα είναι εμφανή μετά την 34η εβδομάδα. Στο 10% των γυναικών, υπέρταση και λευκωματουρία εμφανίζονται πριν την 34η εβδομάδα και σε ένα 5% μετά τον τοκετό (postpartum) συνήθως εντός 48 ωρών μετά τον τοκετό.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση προεκλαμψίας;

  • Να είναι η  πρώτη κύηση (εξαιρούμενες οι αποβολές).
  • Προ υπάρχουσα  νεφρική νόσος (7 φορές πιο πιθανή η προεκλαμψία όταν συνυπάρχει νεφρική νόσος).
  • Προ υπάρχουσα υπέρταση.
  • Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος  (αυξάνει τον σχετικό κίνδυνο κατά 5.7 φορές).
  • Ο Σακχαρώδης διαβήτης είτε πριν την κύηση είτε το ΣΔ κυήσεως επιβαρύνει 3.6 φορές τις γυναίκες που πάσχουν.
  • Η πολύδημη κύηση.
  • Οικογενειακό ιστορικό ΠΕ σε 1ου βαθμού συγγενή.
  • Ηλικία μητέρας > 40 και ίσως (δεν έχει διευκρινιστεί) και < 17 ετών.
  • Παχυσαρκία της μητέρας.

Πως εμφανίζεται η προεκλαμψία;

  • Η αρτηριακή υπέρταση, διαπιστωμένη τουλάχιστον σε 2 μετρήσεις σε απόσταση 4-6 ωρών η μια με την άλλη. Πιο συχνά αυξάνεται σταδιακά.
  • Η πρώτη εκδήλωση της προεκλαμψίας μπορεί να είναι συχνά, η γρήγορη αύξηση του σωματικού βάρους (σε 1-2 μέρες πάνω από 1-2  κιλά/εβδομάδα).
  • Εμμένουσα και σοβαρή κεφαλαλγία (πονοκέφαλος). Συχνά περιγράφεται σαν η χειρότερη κεφαλαλγία που έχουν βιώσει και είναι συσφικτικού τύπου (σαν να σφίγγει κάτι το κεφάλι) και ΔΕΝ μειώνεται  με τα κοινά αναλγητικά.
  • Αιφνίδια εμφάνιση οιδήματος (πρήξιμο) στα πόδια και στο πρόσωπο.
  • Συχνά  οι ασθενείς εμφανίζουν έντονο πόνο στο στομάχι ή πόνο στο δεξί πάνω μέρος της κοιλιάς.
  • Εμετοί, όχι όμως αυτοί στην αρχή της κύησης που είναι «φυσιολογικοί» αλλά αργότερα, μετά την 20η εβδομάδα.
  • Διαταραχές στην όραση - θαμπή όραση, σκότωμα (μαύρες περιοχές στο οπτικό πεδίο).

Μπορούμε να προβλέψουμε την εμφάνιση της προεκλαμψίας;
Δεν υπάρχει κάποια διαγνωστική μέθοδος που να μπορεί να προβλέψει την εμφάνιση της προεκλαμψίας. Για αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εκτιμηθούν οι πιθανοί παράγοντες κινδύνου και να τεθεί η έγκυος από νωρίς σε πρωτόκολλο παρακολούθησης της κύησης. Υπάρχει μεγάλη εμπειρία και εξοικείωση και από τους γυναικολόγους και από τους νεφρολόγους και έτσι τέτοια περιστατικά ανιχνεύονται πολύ νωρίς και έχουν την καλύτερη φροντίδα με αίσιο τέλος της κύησης.

Πώς θεραπεύεται η προεκλαμψία;

  • Η αντιμετώπιση της προεκλαμψίας εξαρτάται από την ηλικία του τοκετού και την σοβαρότητα της νόσου.
  • Εάν η προεκλαμψία εμφανιστεί σε τελειόμηνη κύηση, τότε ο τοκετός θα λήξει την προεκλαμψία.
  • Εάν δεν είναι τελειόμηνη, τότε η ηλικία της κύησης και η βαρύτητα της νόσου είναι αυτά που θα καθορίσουν το πώς θα αντιμετωπίσει η ΠΕ. Υπάρχουν φάρμακα που με ασφάλεια για την μητέρα και το έμβρυο, μπορούν να ελέγξουν επαρκώς της αρτηριακή πίεση. Εάν δεν συνυπάρχουν άλλες επιπλοκές  από την προεκλαμψία, μπορεί με τον έλεγχο της υπέρτασης να προχωρήσει η κύηση κανονικά. Όμως εάν η προεκλαμψία αποκτήσει  χαρακτηριστικά σοβαρής νόσου, τότε ο τοκετός είναι αναγκαίος για να προστατέψει την μητέρα και τον έμβρυο.

Είχα προεκλαμψία στην πρώτη μου κύηση. Θα έχω και στην δεύτερη;

  • Εάν κατά την πρώτη κύηση δεν εμφανιστεί η προεκλαμψία, τότε η πιθανότητα να εμφανιστεί στην δεύτερη είναι μικρή.
  • Γυναίκες που εμφάνισαν ήπια προεκλαμψία, με τελειόμηνη κύηση, έχουν σχετικά μικρή πιθανότητα να εμφανίσουν εκ νέου προεκλαμψία σε επομένη κύηση.
  • Αντίθετα, γυναίκες με σοβαρή προεκλαμψία και τοκετό πριν από την 30η εβδομάδα, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα για προεκλαμψία σε μελλοντικές κυήσεις.

Συμπεράσματα
Η προεκλαμψία είναι μια δυσάρεστη κατάσταση και μια σοβαρή επιπλοκή στην κύηση. Για το λόγο αυτό, πρέπει με ψυχραιμία και σε συνεργασία με τον γιατρό μας, να εντοπίσουμε στις πρώτες εβδομάδες, πιθανούς παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της. Έτσι, μαζί με τον γυναικολόγο σας και τον νεφρολόγο, θα φτιαχτεί ένα πλάνο παρακολούθησης της κύησης.

Σκοπός είναι η στενή παρακολούθηση και καταγραφή:

  • της αρτηριακής πίεσης
  • του σωματικού βάρους
  • της λευκωματουρίας
  • της ανάπτυξης του εμβρύου (με συχνό υπερηχογραφικό έλεγχο)

έτσι ώστε εάν η κύηση επιπλακεί με προεκλαμψία, να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα που θα οδηγήσουν σε ένα ασφαλή τοκετό.

Επιστημονική Ομάδα Ομίλου Νεφρολογικών Κέντρων Mesogeios 

Βιβλιογραφία
1: Valdés G. Preeclampsia and cardiovascular disease: interconnected paths that enable detection of the subclinical stages of obstetric and cardiovascular diseases. Integr Blood Press Control. 2017 Aug 28;10:17-23. doi:10.2147/IBPC.S138383. eCollection 2017. Review. PubMed PMID: 28894390; PubMe Central PMCID: PMC5584914.
2: Henderson JT, Thompson JH, Burda BU, Cantor A, Beil T, Whitlock EP. Screening for Preeclampsia: A Systematic Evidence Review for the U.S. Preventive Services Task Force [Internet]. Rockville (MD): Agency for Healthcare Research and Quality (US); 2017 Apr. Available from http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK447462/PubMed PMID: 28813128.
3: Amaral LM, Wallace K, Owens M, LaMarca B. Pathophysiology and Current Clinical Management of Preeclampsia. Curr Hypertens Rep. 2017 Aug;19(8):61. doi:10.1007/s11906-017-0757-7. Review. PubMed PMID: 28689331.
4: Hofmeyr R, Matjila M, Dyer R. Preeclampsia in 2017: Obstetric and Anaesthesia Management. Best Pract Res Clin Anaesthesiol. 2017 Mar;31(1):125-138. doi:10.1016/j.bpa.2016.12.002. Epub 2016 Dec 18. Review. PubMed PMID: 28625300.
5: Luger RK, Arnold JJ. Pregnancy, Hypertension. 2017 May 3. StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2017 Jun-. Available from http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK430839/PubMed PMID: 28613589.
6: Lateef A, Petri M. Systemic Lupus Erythematosus and Pregnancy. Rheum Dis Clin North Am. 2017 May;43(2):215-226. doi: 10.1016/j.rdc.2016.12.009. Epub 2017 Mar 14. Review. PubMed PMID: 28390564.
7: Smyth A, Ronco C, Garovic VD. Preeclampsia: a Cardiorenal Syndrome in Pregnancy. Curr Hypertens Rep. 2017 Feb;19(2):15. doi: 10.1007/s11906-017-0714-5.Review. PubMed PMID: 28233241.
8: Naderi S, Tsai SA, Khandelwal A. Hypertensive Disorders of Pregnancy. Curr Atheroscler Rep. 2017 Mar;19(3):15. doi: 10.1007/s11883-017-0648-z. Review.PubMed PMID: 28229431.
9: Dhariwal NK, Lynde GC. Update in the Management of Patients with Preeclampsia. Anesthesiol Clin. 2017 Mar;35(1):95-106. doi: 10.1016/j.anclin.2016.09.009. Epub 2016 Dec 12. Review. PubMed PMID: 28131123.
10: Cuffe JSM, Holland O, Salomon C, Rice GE, Perkins AV. Review: Placental derived biomarkers of pregnancy disorders. Placenta. 2017 Jun;54:104-110. doi:10.1016/j.placenta.2017.01.119. Epub 2017 Jan 16. Review. PubMed PMID: 28117143.