Καλώς ήλθατε στο Blog μας

Τι πρέπει να γνωρίζετε για τη μεταμόσχευση νεφρού;

Η μεταμόσχευση νεφρού είναι η τοποθέτηση ενός υγιούς νεφρού σε ένα ασθενή που πάσχει από Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια τελικού σταδίου. Είναι δηλαδή ένας από τους τρεις τρόπους αντιμετώπισης της Χρόνιας Νεφρικής Ανεπάρκειας τελικού σταδίου (στις υπόλοιπες συγκαταλέγονται η αιμοκάθαρση και η περιτοναϊκή κάθαρση).

Πόσους νεφρούς λαμβάνει κάποιος;
Έναν αφού ένας είναι υπεραρκετός για να ζήσει κάποιος μια φυσιολογική ζωή.

Που τοποθετείται;

Δότης  image  Λήπτης 

Ποια είναι η προέλευση του νεφρού αυτού;
Ο νέος νεφρός που λαμβάνει ο ασθενής (λήπτης) προέρχεται ή από ζώντα δότη (αυτός που δίνει το νεφρό) είτε από αποβιώσαντες δότες. Ο ζώντας δότης είναι συνήθως κάποιο μέλος από την οικογένεια ενώ ο δότης που έχει αποβιώσει είναι κάποιος που είχε δηλώσει την επιθυμία του να γίνει δωρητής οργάνων ή η οικογένεια του αποφάσισε να δωρίσει τα όργανα του και είναι κατάλληλος δότης.

Πρέπει να γίνει κάποια προετοιμασία του πιθανού λήπτη;
Ο νεφροπαθής με Χ.Ν.Α. τελικού σταδίου, ο οποίος υποβάλλεται σε αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή, πρέπει να εγγραφεί στο Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Ληπτών (την λεγόμενη λίστα αναμονής), για μεταμόσχευση από πτωματικό δότη. Είναι απαραίτητο να ολοκληρωθεί ένας πολύ ενδελεχής έλεγχος (ο λεγόμενος προμεταμοσχευτικός έλεγχος) που σκοπό έχει να πιστοποιήσει την καταλληλότητα του λήπτη να δεχτεί ένα νεφρικό μόσχευμα με ασφάλεια για τον ίδιο τον ασθενή αλλά και να διασφαλίσει όσο δυνατόν περισσότερες πιθανότητες για μια επιτυχή μεταμόσχευση.

Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται;
Υπάρχει ένα έντυπο, που με σαφήνεια περιγράφει όλο τον έλεγχο που πρέπει να γίνει. Ο έλεγχος αυτός συντονίζεται από τον θεράποντα νεφρολόγο και είναι αυτός που θα συντάξει και θα επικυρώσει το τελικό έγγραφο του προμεταμοσχευτικού έλεγχου. Ο ασθενής τότε, με τον συμπληρωμένο φάκελο του, επισκέπτεται το μεταμοσχευτικό κέντρο που έχει διαλέξει, συνομιλεί με τον συντονιστή νεφρολόγο και εντάσσεται στην λίστα αναμονής. Ένα αντίγραφο του έλεγχου αυτού, κατατίθεται στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων, ο οποίος έχει την αρμοδιότητα της τήρησης και της διαχείρισης του Εθνικού Μητρώου Υποψήφιων Ληπτών.

Πώς κατανέμονται οι δωρηθέντες νεφροί, με ποια κριτήρια;
Τα μοσχεύματα από πτωματικούς δότες κατανέμονται σύμφωνα με την αυστηρή εφαρμογή της  Υ. Α. Υ4δ/8874 του 1996. Τα κριτήρια κατανομής αποτελούν η ομάδα αίματος, η κλινική κατάσταση του ασθενούς, η ηλικία του, ο χρόνος κατά τον οποίο υποβάλλεται σε αιμοκάθαρση και η ιστοσυμβατότητά του με τον εκάστοτε δότη οργάνων. Ακόμα σημαντικό είναι και τα επίπεδα κυτταροτοξικών αντισωμάτων του ασθενούς (υψηλά επίπεδα αυξάνουν την πιθανότητα απόρριψης του μοσχεύματος).

Όλα τα παραπάνω κριτήρια καταχωρούνται σε ειδική βάση δεδομένων στον ΕΟΜ. Στην ίδια βάση δεδομένων καταχωρούνται και τα απαραίτητα στοιχεία του εκάστοτε δότη οργάνων. Η σειρά των υποψηφίων ληπτών προκύπτει με βάση αυτόματη βαθμολογία, που πραγματοποιεί το ηλεκτρονικό σύστημα και κοινοποιείται αυτόματα από τον ΕΟΜ προς τις μονάδες μεταμόσχευσης και τα εργαστήρια ιστοσυμβατότητας για την έναρξη της μεταμοσχευτικής διαδικασίας.

Όταν υπάρχει νεφρικό μόσχευμα καλούν πάνω από ένα ασθενή να προσέλθει στο μεταμοσχευτικό κέντρο, γιατί γίνεται αυτό;
Η Μονάδα Μεταμόσχευσης, για κάθε νεφρικό μόσχευμα που υπάρχει, καλεί τουλάχιστον τους 2 ή 3 πρώτους υποψήφιους της λίστας, προκειμένου να πραγματοποιήσουν την τελική διασταύρωση ιστοσυμβατότητας η οποία γίνεται με αίμα του υποψηφίου λήπτη και ιστό του δότη για τον αποκλεισμό ασυμβατότητας λήπτη-δότη ώστε να προχωρήσει η μεταμόσχευση. Η εξέταση αυτή είναι απαραίτητη και θα δείξει αν ο οργανισμός του υποψήφιου λήπτη θα δεχθεί ή θα απορρίψει το μόσχευμα. Εάν η εξέταση του πρώτου υποψηφίου της λίστας προκύψει απαγορευτική για μεταμόσχευση ή η κλινική κατάσταση του λήπτη εκείνη την δεδομένη στιγμή δεν κρίνεται ασφαλής, το νεφρό μεταμοσχεύεται στον επόμενο κατά σειρά, που θα έχει ενδείξεις αποδοχής του μοσχεύματος. Οι υποψήφιοι λήπτες, όταν κληθούν να εξεταστούν, έχουν δικαίωμα ενημέρωσης για κάθε στάδιο της μεταμοσχευτικής διαδικασίας, για τη σειρά τους στη λίστα καθώς και για την ποιότητα του μοσχεύματος που πρόκειται να λάβουν.

Πόσο κοστίζει η μεταμόσχευση;
Όλη η διαδικασία είναι δωρεάν.

Επιστημονική Ομάδα Ομίλου Νεφρολογικών Κέντρων Mesogeios

Βιβλιογραφία
1.www.eom.gr
2.National Kidney Foundation : Kidney transplantation, Date Reviewed:  January 26, 2017
3.UpToDate 2017: Patient education: Kidney transplant
4.American Society of Transplantation : Kidney Transplantation, 2017
5.Pimentel A, Ureña-Torres P, Zillikens MC, Bover J, Cohen-Solal M. Fractures in patients with CKD-diagnosis, treatment, and prevention: a review by members of the European Calcified Tissue Society and the European Renal Association of Nephrology Dialysis and Transplantation. Kidney Int. 2017 Sep 27. pii:S0085-2538(17)30567-7. doi: 10.1016/j.kint.2017.07.021. [Epub ahead of print] Review. PubMed PMID: 28964571.
6.Αiyegbusi OL, Kyte D, Cockwell P, Marshall T, Gheorghe A, Keeley T, Slade A, Calvert M. Measurement properties of patient-reported outcome measures (PROMs) used in adult patients with chronic kidney disease: A systematic review. PLoS One. 2017 Jun 21;12(6):e0179733. doi: 10.1371/journal.pone.0179733. eCollection 2017. Review. PubMed PMID: 28636678; PubMed Central PMCID: PMC5479575.
7.KDIGO clinical practice guideline for the care of kidney transplant recipients. Αm J Transplant. 2009 Nov;9 Suppl 3:S1-155.