Αιμοκάθαρση και Τρίτη Ηλικία
Οι νεφρολόγοι τα τελευταία χρόνια καλούνται να αντιμετωπίσουν τον αυξανόμενο αριθμό ηλικιωμένων ασθενών που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση. Ως εκ τούτου, η κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων αυτής της ηλικιακής ομάδας και η προσαρμογή της διαδικασίας της αιμοκάθαρσης στις ιδιαιτερότητες αυτές είναι ζωτικής σημασίας.
Ανάμεσα στα πιο συχνά θέματα διαχείρισης της αιμοκάθαρσης, συγκαταλέγονται η αγγειακή προσπέλαση, οι διαταραχές στην αρτηριακή πίεση (υπέρταση ή υπόταση) , η αναιμία και οι διαταραχές των οστών και των ανόργανων συστατικών, καταστάσεις που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής και διαχείρισης στην ηλικιακή αυτή ομάδα. Επίσης σε γηριατρικούς ασθενείς συναντάμε ιδιαίτερη συμπτωματολογία και κλινικά σύνδρομα όπως αδυναμία, ανορεξία , άνοια ,κινητικά προβλήματα, ψυχολογικά σύνδρομα για τα οποία απαιτείται ειδική φροντίδα και οι νεφρολόγοι συχνά συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων που στοχεύουν στην εξισορρόπηση της μακροζωίας, της λειτουργικής κατάστασης και της αποτελεσματικότητας της θεραπείας των ηλικιωμένων ασθενών.
Τα ποσοστά στους ηλικιωμένους
Η απαιτητική διαχείριση ηλικιωμένων ασθενών σε αιμοκάθαρση βαίνει αυξανόμενη τα τελευταία χρόνια – όχι μόνο λόγω του αυξανόμενου αριθμού αυτού του πληθυσμού αλλά και λόγω της αυξανόμενης παραδοχής ότι αυτός ο πληθυσμός έχει ένα μοναδικό προφίλ ιατρικών και κοινωνικών αναγκών. Στις Ηνωμένες Πολιτείες λόγου χάρη, περίπου το ήμισυ του πληθυσμού που υποβάλλεται σε αιμοκάθαρση είναι άνω των 65 ετών, ενώ τα άτομα άνω των 75 ετών είναι η ταχύτερα αυξανόμενη ομάδα που ξεκινά αιμοκάθαρση. Παρόμοιες τάσεις ισχύουν και σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες. Στον Καναδά, τα άτομα άνω των 65 ετών αποτελούν περισσότερο από το ένα τρίτο του συνόλου των αιμοκαθαιρόμενων. Στην Αυστραλία, το 48% του πληθυσμού που υποβάλλεται σε αιμοκάθαρση είναι άνω των 65 ετών. Στη χώρα μας, τα ποσοστά των ηλικιωμένων αιμοκαθαιρόμενων δε διαφοροποιούνται ιδιαίτερα από αυτά του υπόλοιπου δυτικού κόσμου, με τον μέσο όρο ηλικίας να κυμαίνεται μεταξύ 65 και 70 έτη
Αίτια μειωμένου προσδόκιμου ζωής σε ηλικιωμένους αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς
Είναι γνωστό ότι θνησιμότητα στους ηλικιωμένους που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση είναι υψηλότερη από τους συνομηλίκους τους χωρίς νεφρική ασθένεια τελικού σταδίου. Η συννοσηρότητα συγκαταλέγεται αναμφισβήτητα στην λίστα των αιτιών υψηλής θνησιμότητας στους ηλικιωμένους. Η συνύπαρξη δυο νόσων ή δυο παθολογικών καταστάσεων επιβαρύνει μια ήδη απαιτητική διαδικασία. Η άνοια ή/και η νοητική δυσλειτουργία επιβαρύνουν και αυτές με τη σειρά τους τους ηλικιωμένους αιμοκαθαιρόμενους.
Σημαντικός παράγοντας είναι και η λειτουργική και φυσική κατάσταση των ασθενών αυτών. Παράλληλα καθοριστικό ρόλο στην επιβίωση τους διαδραματίζει η πρωτεϊνική και ενεργειακή υποθρεψία (καχεξία). Η καλή θρέψη είναι σημαντική ώστε να καταφέρει , ο οργανισμός του ασθενούς να ανταπεξέλθει. Επίσης η κινητικότητα των ασθενών παίζει σημαντικό ρόλο. Αν για παράδειγμα υπάρχουν περιορισμοί στη λειτουργικότητα όπως προβλήματα κινητικότητας, αισθητηριακές διαταραχές, αστάθεια κτλ, τότε αυτά επιδρούν αρνητικά στον αιμοκαθαιρόμενο. Τέλος, καίριο ρόλο παίζει η ψυχολογική κατάσταση του ασθενούς. Η ύπαρξη κατάθλιψης επιδρά αρνητικά στην απόδοση της αιμοκάθαρσης στην Τρίτη ηλικία κυρίως γιατί εμποδίζει την καλή συνεργασία γιατρού-ασθενούς και ο ασθενής συχνα δεν συμμορφώνεται στις οδηγίες του γιατρού . Πρέπει να γίνει σαφές ότι ο γηραιός ασθενής είναι μια ιδιαίτερα εύθραυστη φύση, τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά. Βρίσκεται για λειτουργικούς και ψυχολογικούς λόγους εξαρτημένος από το περιβάλλον του. Ένας άλλος παράγοντας που επιδρά επιβαρυντικά στην ποιότητα ζωής του ηλικιωμένου ασθενούς είναι η ανάγκη για συχνές νοσηλείες.
Το μέλλον είναι ελπιδοφόρο
Παρά τις δυσκολίες που υπάρχουν στην αντιμετώπιση των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών μεγάλης ηλικίας ,τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει αξιόλογα βήματα για ολιστική αντιμετώπιση (θεραπευτικά , ψυχολογικά , κινητικά κ.α) των γηριατρικών ασθενών . Σε αυτό έχει συμβάλει ειδικά η αλματώδης εξέλιξη της τεχνολογίας που αποτελεί σημαντικό εργαλείο στα χέρια των γιατρών. Έτσι υπάρχει τα τελευταία χρόνια σημαντική αύξηση του προσδόκιμου ζωής των ηλικιωμένων ασθενών που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση με βάσει τις έρευνες κορυφαίων πανεπιστημίων. Επιπλέον της αύξησης της επιβίωσης παρατηρείται βελτίωση της ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων ασθενών σε αιμοκάθαρση μια και οι γιατροί εστιάζουν πέρα από τις ιατρικές και στις κοινωνικές /ψυχολογικές τους ανάγκες.
Τέλος, σημαντικό όφελος που παρέχεται στους ηλικιωμένους αιμοκαθαιρόμενους, είναι αυτό της επιδοματικής ενίσχυσης γεγονός που τους βοηθάει να ανταπεξέλθουν τις οικονομικές τους ανάγκες. Για όλους τους παραπάνω λόγους οι νεφρολόγοι οφείλουν να είναι σε εγρήγορση, όσον αφορά την τρίτη ηλικία και να επιδεικνύουν τη μέγιστη δυνατή ενσυναίσθηση για αυτή την ευαίσθητη ομάδα ασθενών. Οι παθήσεις των νεφρών είναι σοβαρές μεν, αλλά δεν πρέπει να τρομάζουν. Η σωστή επιλογή της Μονάδας Αιμοκάθαρσης, είναι το Α και το Ω της υπόθεσης.
Τα κέντρα «Μεσόγειος» διαθέτουν όχι μόνο άρτια εξοπλισμένες εγκαταστάσεις, σε κομβικά σημεία ανά τη χώρα, αλλά και προσωπικό πλήρως καταρτισμένο που παρέχει βοήθεια αλλά και ασφάλεια, σε όλα τα στάδια της διαδικασίας και ανά πάσα στιγμή. Παρέχουν ένα εκτεταμένο δίκτυο συνεργατών για άμεση λύση σε όσα προβλήματα ανακύπτουν. Τα δε εργαστήρια είναι εφοδιασμένα με τελευταίας τεχνολογίας μηχανήματα. Τα κέντρα «Μεσόγειος» βρίσκονται δίπλα στον ασθενή με απώτερο στόχο την διασφάλιση ποιοτικών συνεδριών αιμοκάθαρσης, με γνώμονα τον άνθρωπο και τις ανάγκες του.