Καλώς ήλθατε στο Blog μας

Τι είναι οι «πέτρες» στους νεφρούς;

Οι πέτρες νεφρών είναι σκληρά κομμάτια υλικού που μοιάζουν με βότσαλα και σχηματίζονται στον  ένα ή και στους δύο νεφρούς σας όταν τα επίπεδα ορισμένων μετάλλων που βρίσκονται στα ούρα σας είναι σε υψηλές συγκεντρώσεις.

Τι μέγεθος έχουν;

Οι νεφρικοί λίθοι  διαφέρουν σε μέγεθος και σχήμα. Μπορεί να είναι τόσο μικρά όσο ένας κόκκος άμμου ή τόσο μεγάλος όσο ένα μπιζέλι. Σπάνια, μερικές πέτρες στα νεφρά είναι τόσο μεγάλες όσο οι μπάλες του γκολφ. Οι νεφρικοί λίθοι  μπορεί να είναι λείοι ή οδοντωτοί και συνήθως είναι κίτρινοι ή καφέ.

Πώς σχηματίζονται ;

Οι νεφροί έχουν την ικανότητα να αποβάλλουν στα ούρα, άχρηστες ουσίες και άλατα που πρέπει να αποβληθούν από τον οργανισμό. Αυτά συνήθως είναι σε διαλυμένη μορφή και έτσι αποβάλλονται με τα ούρα χωρίς πρόβλημα. Μερικές φορές όμως και κάτω από ορισμένες συνθήκες, αυτά τα άλατα σχηματίζουν κρυστάλλους. Η συνεχής εναπόθεση τους στους νεφρούς δημιουργούν μεγαλύτερους κρυστάλλους και σταδιακά τις «πέτρες».

Τι προβλήματα μπορούν να δημιουργήσουν ;

Όταν μια μικρή πέτρα νεφρών περάσει από το νεφρό στον ουρητήρα (το σωληνάκι που ενώνει τον νεφρό με την ουροδόχο κύστη) προκαλεί μικρό ή και καθόλου πόνο αν είναι πολύ μικρή και δεν δημιουργήσει απόφραξη. Μια μεγαλύτερη πέτρα νεφρού όμως, μπορεί να κολλήσει στην πορεία. Μια πέτρα νεφρού που κολλάει μπορεί να εμποδίσει τη ροή των ούρων σας, προκαλώντας έντονο πόνο ( ο γνωστός κολικός)  ή αιμορραγία.

Πόσο συχνές είναι;

Οι ασθενείς που εμφανίζουν νεφρολιθίαση είναι πολλοί και αυξάνουν συνεχώς. Περίπου το 11% των ανδρών και το 6% των γυναικών στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πέτρες στα νεφρά τουλάχιστον μία φορά κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Είναι η τρίτη κατά σειρά συχνότητας πάθηση του ουροποιητικού στον άνθρωπο, μετά τις ουρολοιμώξεις και τις παθήσεις του προστάτη.

Ποια είδη λίθων έχουμε πιο συχνά ;

Υπάρχουν διάφορα είδη λίθων που καθορίζονται με βάση τη χημική τους σύσταση.

• Οι λίθοι με κύριο συστατικό το  ασβέστιο είναι οι πιο συχνοί. Εμφανίζονται σε μεγαλύτερη συχνότητα σε άντρες ηλικίας 20-30 ετών. Το ασβέστιο ενώνεται με άλλες ουσίες, όπως τα οξαλικά και ο φωσφόρος, και σχηματίζει τελικά την πέτρα. Το ασβέστιο από τα τρόφιμα δεν αυξάνει την πιθανότητα να έχετε πέτρες οξαλικού ασβεστίου. Κανονικά, το επιπλέον ασβέστιο που δεν χρησιμοποιείται από τα οστά και τους μυς σας πηγαίνει στα νεφρά σας και ξεπλένεται με ούρα. Όταν αυτό δεν συμβεί, το ασβέστιο παραμένει στα νεφρά και συνδέεται με άλλα προϊόντα αποβλήτων για να σχηματίσει μια πέτρα νεφρών.
• Μια πέτρα ουρικού οξέος μπορεί να σχηματιστεί όταν τα ούρα σας περιέχουν πάρα πολύ ουρικό οξύ. Η κατανάλωση πολλών ψαριών, οστρακοειδών και κρέατος - ειδικά κρέατος οργάνων - μπορεί να αυξήσει το ουρικό οξύ στα ούρα. Συνήθως όμως ο κίνδυνος εμφάνισής τους αυξάνει σε ασθενείς που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία. Οι λίθοι από ουρικό οξύ είναι πιο συχνοί στους άντρες παρά στις γυναίκες.
• Οι λίθοι από στρουβίτη σχηματίζονται συνήθως σε γυναίκες που πάσχουν από λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος. Οι λίθοι αυτοί μπορεί να γίνουν πολύ μεγάλοι σε μέγεθος και η δημιουργία τους είναι σχετικά γρήγορη.

 

Ποιοι άνθρωποι έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για να εμφανίσουν νεφρολιθίαση ;

Γενικά αυξημένο κίνδυνο νεφρολιθίασης έχουν οι άντρες (τριπλάσιο) σε σχέση με τις γυναίκες, όπως επίσης και αυτός που έχει οικογενειακό ιστορικό νεφρολιθίασης αλλά και αυτοί που καταναλώνουν  ελάχιστα υγρά.

Άνθρωποι με συγκεκριμένες παθολογίες:

• Κάποιο «κώλυμα» στην φυσιολογική ροή των ούρων
• Υπερασβεστιουρία : μια κατάσταση στην οποία υπάρχουν υψηλές ποσότητες ασβεστίου στα ούρα
• Υπεροξαλουρία : ασυνήθιστα υψηλές ποσότητες οξαλικών στα ούρα
• Παχυσαρκία
• Υπερπαραθυρεοειδισμός
• Υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις

Δίαιτα :

• Ιδιαίτερα αυξημένες ποσότητες στην δίαιτα μας, ζωικού λευκώματος και λίπους
• Αυξημένη κατανάλωση αλατιού
• Κατανάλωση υγρών < 1-1.5 λίτρα το 24ωρο

Από τον Επιστημονικό Διευθυντή Αριστείδη Παρασκευόπουλο

Βιβλιογραφία

1: Baumann JM, Casella R. Prevention of Calcium Nephrolithiasis: The Influence of Diuresis on Calcium Oxalate Crystallization in Urine. Adv Prev Med. 2019 Mar 21;2019:3234867. doi: 10.1155/2019/3234867. eCollection 2019. Review.

2: Nakayama A, Matsuo H, Ohtahara A, Ogino K, Hakoda M, Hamada T, Hosoyamada M, Yamaguchi S, Hisatome I, Ichida K, Shinomiya N. Clinical practice guideline for renal hypouricemia (1st edition). Hum Cell. 2019 Apr;32(2):83-87. doi:10.1007/s13577-019-00239-3. Epub 2019 Feb 19. Review.

3: Skolarikos A. Medical treatment of urinary stones. Curr Opin Urol. 2018 Sep;28(5):403-407. doi: 10.1097/MOU.0000000000000523. Review.

4: Streeper NM. Asymptomatic Renal Stones-to Treat or Not to Treat. Curr Urol Rep. 2018 Mar 17;19(5):29. doi: 10.1007/s11934-018-0782-3.

5: Gambaro G, Croppi E, Bushinsky D, Jaeger P, Cupisti A, Ticinesi A, Mazzaferro  S, D'Addessi A, Ferraro PM. The Risk of Chronic Kidney Disease Associated with Urolithiasis and its Urological Treatments: A Review. J Urol. 2017 Aug;198(2):268-273. doi: 10.1016/j.juro.2016.12.135. Epub 2017 Mar 10. Review.

6: Brisbane W, Bailey MR, Sorensen MD. An overview of kidney stone imaging techniques. Nat Rev Urol. 2016 Nov;13(11):654-662. doi: 10.1038/nrurol.2016.154.  Epub 2016 Aug 31. Review.

7: Morgan MS, Pearle MS. Medical management of renal stones. BMJ. 2016 Mar 14;352:i52. doi: 10.1136/bmj.i52. Review.

8: Türk C, Petřík A, Sarica K, Seitz C, Skolarikos A, Straub M, Knoll T. EAU Guidelines on Diagnosis and Conservative Management of Urolithiasis. Eur Urol. 2016 Mar;69(3):468-74. doi: 10.1016/j.eururo.2015.07.040. Epub 2015 Aug 28. Review. PubMed PMID: 26318