Καλώς ήλθατε στο Blog μας

Η  Χρόνια Νεφρική Νόσος (XNN) αποτελεί ένα μείζον παγκόσμιο πρόβλημα. Οι συγκεκριμένοι ασθενείς συνήθως έχουν μειωμένη φυσική δραστηριότητα και απόδοση.
Επιπλέον ο κίνδυνος για καρδιοαγγειακά συμβάντα αυξάνει καθώς μειώνεται ο ρυθμός σπειραματικής διήθησης και φτάνει να είναι από 10 έως 20 φορές υψηλότερος σε ασθενείς με Χρόνια Νεφρική Νόσο τελικού σταδίου σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Η σωματική άσκηση αποδεδειγμένα βοηθά στην πρόληψη ή /και στην βελτίωση  πολλών χρόνιων παθήσεων. Οι τρέχουσες διεθνείς οδηγίες συστήνουν στους ασθενείς με ΧΝΝ να συμμετέχουν σε ένα πρόγραμμα άσκησης συμβατό με την καρδιαγγειακή τους υγεία, παρόλα αυτά σπάνια συστήνεται σε ασθενείς με συγκεκριμένο και ξεκάθαρο τρόπο.

Τι ορίζουμε ως «άσκηση» ?
Η άσκηση ορίζεται ως προγραμματισμένη, δομημένη και επαναλαμβανόμενη σωματική κίνηση για τη βελτίωση ή τη διατήρηση της  φυσικής κατάστασης, όπως για παράδειγμα το περπάτημα 30 λεπτών που βελτιώνει την αεροβική άσκηση  με την πάροδο του χρόνου.

Σε ποιους τομείς, η σωματική άσκηση επηρεάζει θετικά τους ασθενείς με ΧΝΝ?

• Μειώνει τον ρυθμό έκπτωσης νεφρικής λειτουργίας
• Βελτιώνει την μέγιστη κατανάλωση οξυγόνου, το λιπιδαιμικό προφίλ, την ψυχική υγεία, τις συνήθειες ύπνου
• Μειώνει την συστολική αρτηριακή πίεση
• Συντελεί στον καλύτερο έλεγχο βάρους
• Αυξάνει την φυσική λειτουργία, ευελιξία και απόδοση

Ποια είναι τα αίτια που συχνά αποτρέπουν τους ασθενείς με ΧΝΝ να ασκούνται ?
Έχει διαπιστωθεί ότι τα σημαντικότερα εμπόδια είναι ο φόβος του τραυματισμού και η ανησυχία σχετικά με πιθανή επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας τους. Θεωρείται λοιπόν δεδομένο ότι η πληροφόρηση γύρω από το συγκεκριμένο αντικείμενο είναι ελλιπής.

Ποιος τύπος σωματικής άσκησης είναι ο κατάλληλος για ασθενείς με ΧΝΝ ?
Υπάρχουν δύο ειδών σωματικής άσκησης: η ισοτονική (αερόβια) που καίει περισσότερες θερμίδες όπως π.χ. περπάτημα, τρέξιμο, ποδηλασία, ποδόσφαιρο, μπάσκετ, κολύμβηση και η ισομετρική (αναερόβια) όπως π.χ. άρση βαρών, ελατήρια. Ο πιο  μελετημένος τύπος παρέμβασης σε άσκηση σε ασθενείς με ΧΝΝ  είναι η αερόβια άσκηση. Ωστόσο και η ισομετρική, μπορεί να προσφέρει άλλα οφέλη, όπως η αυξημένη μυϊκή δύναμη και λειτουργία.

Πόσο θα πρέπει να γυμναστεί ένας ασθενής με ΧΝΝ?
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό το πρόγραμμα σωματικής άσκησης που ακολουθεί ο ασθενής να μεγιστοποιεί τα οφέλη, ελαχιστοποιώντας τους πιθανούς κινδύνους που σχετίζονται με αυτή.  Οι ασθενείς με ΧΝΝ θα πρέπει να γνωρίζουν τα φυσικά τους όρια και να σταματήσουν την άσκηση όταν αισθάνονται κουρασμένοι, δυσκολία στην αναπνοή, αδιαθεσία ή ζάλη. Επιπλέον, η θεραπεία άσκησης πρέπει να διακόπτεται εάν ο ασθενής έχει πυρετό, παρουσιάζει επιδείνωση της γενικής κατάστασης  ή έχει μια άλλη πάθηση που χειροτερεύει με την άσκηση.

Ποιες ώρες της μέρας συνίσταται να γυμνάζεται ο ασθενής με ΧΝΝ?
Μια ώρα τουλάχιστον μετά από τα γεύματα, όχι τις ζεστές ώρες της ημέρας, και όχι λιγότερο από 3 ώρες από την νυχτερινή ώρα κατάκλισης.

Τι πρέπει να περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα άσκησης?

• Τον τύπο και τον αριθμό επαναλήψεων κάθε συνιστώμενης άσκησης για κάθε συνεδρία
• Την συχνότητα των συνεδριών
• Την διάρκεια κάθε συνεδρίας
• Την ένταση κάθε συνεδρίας

Τα προγράμματα άσκησης πρέπει να αρχίζουν με χαμηλή ένταση αυξάνοντας σταδιακά, ανάλογα με την ανοχή του ασθενούς. Αυτό βοηθά στη μείωση του κινδύνου τραυματισμού και αυξάνει την πιθανότητα ο ασθενής να συνεχίσει τη θεραπεία άσκησης. Για την επίτευξη και την διατήρηση της καλής φυσικής κατάστασης και ευεξίας, σε ηλικιωμένους ασθενείς με Χρόνια Νεφρική Νόσο και άλλες συνοσηρότητες (πχ καρδιοαγγειακή  νόσο) είναι απαραίτητη μια μέσης έντασης σωματική άσκηση (πχ περπάτημα με γοργό βηματισμό) με ελάχιστο χρόνο τα 30 λεπτά, 5 μέρες την εβδομάδα.

Υπάρχουν άλλες ασκήσεις που μπορεί κάποιος με ΧΝΝ να εκτελεί?
Πρόκειται για ασκήσεις που διατηρούν την ευλυγισία του σώματος και άλλες που έχουν στόχο την μυϊκή ενδυνάμωση.

Παρακάτω, ενδεικτικά, παραθέτουμε κάποιες εύκολες ασκήσεις. Αυτό που συστήνεται όμως είναι ο ασθενής να επισκεφτεί το φυσικοθεραπευτή του και σε συνεργασία με τον νεφρολόγο του να σχεδιάσουν ένα εξατομικευμένο πλάνο άσκησης.

Ευλυγισία: 

Κυκλικές κινήσεις ώμων

Διατάσεις αυχένα: στροφή προς τα δεξιά για 10 secκαι έπειτα στροφή προς τα αριστερά για άλλα 10 sec. ΟΧΙ ΠΙΣΩ!

 

Διατάσεις χεριών

Πιέσεις χεριών - Κυκλικές κινήσεις χεριών - Πιέσεις στήθους - Κυκλικές κινήσεις καρπών 

 

Διατάσεις τετρακεφάλου

Διατάσεις γαστροκνημίου (γάμπα)

Ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης 

Ασκήσεις για δικέφαλο

Ασκήσεις για τετρακέφαλο 

Ασκήσεις για άνω άκρα

Από τον Επιστημονικό Διευθυντή Αριστείδη Παρασκευόπουλο

Βιβλιογραφία
1: Hannan M, Bronas UG. Barriers to exercise for patients with renal disease: an integrative review. J Nephrol. 2017 Jul 8. doi: 10.1007/s40620-017-0420-z. [Epub ahead of print] Review. PubMed PMID: 28689231.
2: Bronas UG, Puzantian H, Hannan M. Cognitive Impairment in Chronic Kidney Disease: Vascular Milieu and the Potential Therapeutic Role of Exercise. Biomed Res Int. 2017; 2017:2726369. doi: 10.1155/2017/2726369. Epub 2017 Apr 19. Review. PubMed PMID: 28503567; PubMed Central PMCID: PMC5414492.
3: Morishita S, Tsubaki A, Shirai N. Physical function was related to mortality in patients with chronic kidney disease and dialysis. Hemodial Int. 2017 Apr 18. doi: 10.1111/hdi.12 564. [Epub ahead of print] Review. PubMed PMID: 28418625.
4: Zelle DM, Klaassen G, van Adrichem E, Bakker SJ, Corpeleijn E, Navis G. Physical inactivity: a risk factor and target for intervention in renal care. Nat Rev Nephrol. 2017 Mar;13(3):152-168. doi: 10.1038/nrneph.2016.187. Epub 2017 Jan 31. Review. PubMed PMID: 28138130.
5: Hirai K, Ookawara S, Morishita Y. Sarcopenia and Physical Inactivity in Patients with Chronic Kidney Disease. Nephrourol Mon. 2016 Apr 26;8(3):e37443.doi: 10.5812/numonthly.37443. eCollection 2016 May. Review. PubMed PMID:27570755; PubMed Central PMCID: PMC4983408.
6: Barcellos FC, Santos IS, Umpierre D, Bohlke M, Hallal PC. Effects of exercise in the whole spectrum of chronic kidney disease: a systematic review. Clin Kidney J. 2015 Dec;8(6):753-65. doi: 10.1093/ckj/sfv099. Epub 2015 Oct 20. Review. PubMed PMID: 26613036; PubMed Central PMCID: PMC4655802.
7. Physical Activity and Public Health in Older Adults: Recommendation from the American College of Sports Medicine and the American Heart Association Circulation 2007;116;1094-1105; originally published online Aug 1, 2007;
8. Staying fit with Kidney Disease, National Kidney Foundation, http://www.kidney.org