Πρόσληψη πρωτεϊνών: Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ασθενείς με ΧΝΑ;
Κάνω αιμοκάθαρση. Έχω ανάγκη από πρωτεΐνες (λευκώματα);
Ναι και μάλιστα περισσότερο από πριν. Είναι πολύ σημαντικό στις τροφές σας να περιέχονται τα αμινοξέα, τα οποία ο οργανισμός δε μπορεί να φτιάξει μόνος του. Μερικές λευκωματούχες τροφές περιέχουν όλα αυτά τα αμινοξέα (τα απαραίτητα δηλαδή) και αυτές ονομάζονται "πλήρεις" ή τροφές με πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας (ΥΒΑ) ή ποιότητας. Αυτές είναι το αβγό, το κρέας, το ψάρι, τα πουλερικά, το γάλα, το τυρί, κ.ά. Οι φυτικές πρωτεΐνες (ρύζι, ζυμαρικά, όσπρια, λαχανικά) δηλαδή οι πρωτεΐνες χαμηλής βιολογικής αξίας δεν περιέχουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα.
Εάν δεν τρώω ικανοποιητική ποσότητα λευκώματος τι θα γίνει;
Κατά την διάρκεια της αιμοκάθαρσης, έχουμε απώλεια πρωτεϊνών (λευκώματος). Εάν δεν προσλαμβάνεται αρκετή ποσότητα λευκώματος, θα έχουμε υποθερμία, δομικά προβλήματα με τους μύες άλλα και σε σημαντικές λειτουργίες του οργανισμού. Θα εμφανιστεί σοβαρή κόπωση, λοιμώξεις και απώλεια βάρους.
Κάνω αιμοκάθαρση. Πόσο πρωτεΐνη μπορώ να καταναλώνω;
Πριν την έναρξη της αιμοκάθαρσης, είναι πιθανόν ο θεράπων νεφρολόγος σας να είχε περιορίσει την ποσότητα του λευκώματος που καταναλώνετε. Με την έναρξη της αιμοκάθαρσης αυτό αλλάζει και η ποσότητα των πρωτεϊνών στην διατροφή αυξάνει, γιατί είναι σημαντικό για την γενική υγεία του ασθενούς η πρόσληψη ικανοποιητικής ποσότητας πρωτεϊνών.
Ποια τρόφιμα είναι πλούσια σε λεύκωμα;
Τρόφιμα πλούσια σε λεύκωμα είναι το φρέσκο κρέας, κοτόπουλο, ψαρικά, αυγά και μικρές ποσότητες γαλακτοκομικών προϊόντων. Υπάρχουν και άλλα τρόφιμα πλούσια σε λεύκωμα (όπως το γάλα, γιαούρτι, τυρί) αλλά έχουν και μεγάλες ποσότητες φωσφόρου και μπορούν να καταναλώνονται σε μικρές σχετικά ποσότητες. Επίσης μεγάλη πρωτεϊνική αξία έχει το αυγό, που περιέχει τα περισσότερα αμινοξέα από τις άλλες τροφές. Η κατανάλωση ενός με δύο αυγά την ημέρα αποτελούν μια ορθή διαιτητική αγωγή. Σε περίπτωση υπερλιπιδαιμίας (αυξημένη χοληστερίνη, αυξημένα τριγλυκερίδια) καλό είναι να τρώμε μόνο το ασπράδι του αυγού.
Κάνω αιμοκάθαρση. Πόσες θερμίδες πρέπει να προσλαμβάνω την ημέρα;
Ένα φυσιολογικό άτομο με ιδανικό σωματικό βάρος που δεν εργάζεται καθημερινά χρειάζεται 30-50 θερμίδες/kg σωματικού βάρους, δηλαδή κάποιος με 70 Kg χρειάζεται 2.100 θερμίδες/ημέρα. Ο αιμοκαθαιρόμενος πρέπει να παίρνει περίπου 35-40 Kcal/Κ.Β.Σ. (ανά χιλιόγραμμο βάρους σώματος). Αυτό σημαίνει ότι εάν οι θερμίδες που παίρνει κάποιος είναι λιγότερες του κανονικού τότε αδυνατίζει μια και ο οργανισμός του αρχίζει να καίει από τους δικούς του ιστούς. Φυσικά περισσότερες θερμίδες χρειάζονται αυτοί που εργάζονται σκληρά. Να σημειωθεί ότι εκτός από τις θερμίδες των τροφών, όταν κάποιος κάνει αιμοκάθαρση και το διάλυμά περιέχει γλυκόζη 200 mg/dl, τότε σε κάθε συνεδρία αιμοκάθαρσης κερδίζει 400 θερμίδες από τη γλυκόζη του διαλύματος που παίρνει.
Από την Επιστημονική Διευθύντρια Καλλιόπη Ρέτσα
Βιβλιογραφία
1.Obi Y, Qader H, Kovesdy CP, Kalantar-Zadeh K. Latest consensus and update on protein-energy wasting in chronic kidney disease. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2015 May;18(3):254-62. doi: 10.1097/MCO.0000000000000171. Review. PubMed PMID: 25807354; PubMed Central PMCID: PMC4506466.
2.Kalantar-Zadeh K, Tortorici AR, Chen JL, Kamgar M, Lau WL, Moradi H, Rhee CM, Streja E, Kovesdy CP. Dietary restrictions in dialysis patients: is there anything left to eat? Semin Dial. 2015 Mar-Apr;28(2):159-68. doi: 10.1111/sdi.12348. Epub 2015 Feb 3. Review. PubMed PMID: 25649719; PubMed Central PMCID: PMC4385746.
3.Therrien M, Byham-Gray L, Beto J. A Review of Dietary Intake Studies in Maintenance Dialysis Patients. J Ren Nutr. 2015 Jul;25(4):329-38. doi: 0.1053/j.jrn.2014.11.001. Epub 2015 Jan 13. Review. PubMed PMID: 25592493.
4.Rocco MV. Does more frequent hemodialysis provide dietary freedom? J Ren Nutr. 2013 May;23(3):259-62. doi: 10.1053/j.jrn.2013.01.026. Review. PubMed PMID: 23611557.
5.Mathewson AM, Fouque D, Toft AJ. Dietary phosphate assessment in dialysis patients. J Ren Nutr. 2010 Nov;20(6):351-8. doi: 10.1053/j.jrn.2010.05.014. Epub 2010 Sep 20. Review. PubMed PMID: 20850345.
6.Dukkipati R, Noori N, Feroze U, Kopple JD. Dietary protein intake in patients with advanced chronic kidney disease and on dialysis. Semin Dial. 2010 Jul-Aug;23(4):365-72. doi: 10.1111/j.1525-139X.2010.00753.x. Review. PubMed PMID: 20701715.